Dobre imię osoby lub firmy to często budowany od lat kapitał, który można stracić w krótkiej chwili za sprawą pomówień. Nic więc dziwnego, że jest on chroniony prawnie, a w przypadku zniesławienia można domagać się zadośćuczynienia na drodze sądowej. Warto znać podstawy tego zagadnienia, ale szczególnie dobrze jest powierzyć taką sprawę doświadczonym adwokatom lub radcom prawnym. Planujecie Państwo wszczęcie postępowania o zniesławienie? Kancelaria Płatek zaprasza do współpracy!
Nasz system prawny daje osobom zniesławionym dwie drogi dochodzenia swoich praw. Możemy wstąpić na drogę cywilną, żądając zadośćuczynienia lub odszkodowania za naruszenie dóbr osobistych – wliczają się w to także publiczne przeprosiny. Korzystając z przepisów kodeksu karnego, możemy również wnieść akt oskarżenia przeciwko zniesławiającemu. W tym przypadku ofiara zniesławienia może skorzystać z pomocy policji w celu zabezpieczenia dowodów, także jeśli doszło do pomówień w przestrzeni internetowej. Równolegle zawsze warto próbować samodzielnie zbierać i przechowywać dowody, np. w formie zrzutów ekranów, na których znajduje się treść wypowiedzi naruszających dobre imię.
Wyrok sądu cywilnego nie jest wiążący dla sądu karnego oraz na odwrót. Przy zasądzeniu odszkodowania od pomawiającego, Sąd karny wcale nie musi go skazać. Skazanie danej osoby wcale nie oznacza przyznania nam odszkodowania.
Kiedy możemy mówić o zniesławieniu? Czy jeśli czujemy się urażeni, możemy oskarżyć pomawiającego lub żądać odszkodowania? Przede wszystkim zniesławienie nie jest tym samym co znieważenie. W tym drugim wypadku mają miejsce wypowiedzi uderzające w godność drugiej osoby. Nie chodzi tutaj o krytykę, lecz raczej o nieuzasadnione w racjonalny sposób obelgi. Co ważne, jedynym odbiorcą takiej obelgi jest osoba, do której jest ona kierowana, bez obecności osób postronnych. W tym przypadku ich ofiarą jest wyłącznie osoba fizyczna, w przeciwieństwie do przestępstwa zniesławienia, gdy pomawia się instytucję, osobę prawną lub nawet jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej.
Warto dokładnie wyjaśnić, czym jest zniesławienie oraz jaki jest jego zakres. Według kodeksu karnego zniesławieniem jest pomówienie o postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do pełnienia danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności.
Aby mówić o pomówieniu, nie musi ono odnieść zamierzonego przez zniesławiającego efektu. By wnieść akt oskarżenia, wystarczy by dana wypowiedź mogła potencjalnie spowodować obrazę, stratę zaufania do pełnionego stanowiska, wykonywania konkretnych czynności. O zniesławieniu mówić można w odniesieniu do wielu form wypowiedzi – zarówno słownej, jak i pisemnej czy rysunkowej.
Biorąc pod uwagę typ podstawowy tego przestępstwa, sprawcy, tj. osobie pomawiającej, grozi grzywna oraz kara ograniczenia wolności. Mówiąc o trybie podstawowym, należy mieć na myśli czyn o małej szkodliwości społecznej.
Zniesławienie występuje w polskim systemie prawnym w dwóch typach – wyżej wspomnianym podstawowym oraz kwalifikowanym. O typie kwalifikowanym mówimy wtedy, gdy czyn ten nosi znamiona zwiększonej szkodliwości społecznej. Pomówienie może wystąpić za pomocą środków masowego komunikowania, tj. radia, prasy, telewizji. Nie możemy zapomnieć również o Internecie, a w tym wszelkich portalach społecznościowych oraz forach. Za zniesławienie w typie kwalifikowanym sprawcy grozi grzywna, ograniczenie wolności oraz pozbawienie wolności, nawet do roku.
W obu przypadkach zniesławienia sąd może również żądać zadośćuczynienia pieniężnego dla pokrzywdzonego lub zarządzić obowiązek zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany przez niego cel społeczny. Formą kary, którą zasądzają sądy w przypadku zniesławienia jest np. podanie treści wyroku do wiadomości publicznej. W domyśle ma to również stanowić przynajmniej częściową naprawę wyrządzonych szkód.
Zniesławienie jest czynem o charakterze powszechnym – może go popełnić każdy. Przestępstwo zniesławienia ścigane jest z oskarżenia prywatnego, zatem pokrzywdzony musi wnieść samodzielnie akt oskarżenia, by osoba, która dopuściła się przestępstwa, stanęła przed sądem. Pokrzywdzony może oczywiście skorzystać z pomocy profesjonalisty, który będzie reprezentował go przez cały tok procesu. W wyjątkowych przypadkach, gdy występuje interes społeczny, akt oskarżenia może wnieść oskarżyciel publiczny, czyli prokurator.
Nie każda obelga, oszczerstwo skierowane pod naszym adresem można traktować jako zniesławienie, o które można oskarżyć. Nie możemy nikogo pozwać ani wnieść przeciwko niemu oskarżenia, jeśli zarzut w naszą stronę był wypowiedziany niepublicznie lub gdy był prawdziwą informacją. Sytuacja, w której niepochlebną opinię wyrazimy danej osobie „w cztery oczy” nie jest przestępstwem.
Przestępstwem nie jest również publiczna wypowiedź na temat danej osoby jeśli rozpowszechniane przez nas informacje są bezwzględnie prawdziwe. Dotyczy to również wypowiedzi odnoszących się do osób publicznych. Dozwolona jest krytyka postępowania tych osób, a nie ich właściwości, cech. Dowodzenie, że dana wypowiedź jest prawdziwa, a zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, może być przeprowadzany wyłącznie gdy w grę wchodzi niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia lub w przypadku demoralizacji małoletniego.
Zniesławienie to specyficzny typ przestępstwa, który u osób dotkniętych tym problemem budzi wiele obaw i wątpliwości. Z tego powodu zebrano poniżej kilka często pojawiających się pytań i odpowiedzi dotyczących postępowania sądowego o zniesławienie.
Reputacja osoby lub przedsiębiorstwa jest chroniona prawem nie bez przyczyny. Wpływ opinii publicznej na działalność zawodową lub społeczną może być kolosalny, zwłaszcza gdy mowa o złej renomie. Do złożenia aktu oskarżenia o zniesławienie powinno zatem skłonić znaczne utrudnienie wykonywania takiego właśnie rodzaju działalności, mowa zaś szczególnie o zawodach zaufania publicznego, dziennikarzach, osobach związanych z mediami, politykach i działaczach społecznych.
Pomówienie jest ścigane z oskarżenia prywatnego, czyli akt oskarżenia powinien złożyć osobiście pokrzywdzony. Można również żądać przyjęcia pisemnej lub ustnej skargi w jednostce policji, którą policjanci powinni przekazać do właściwego sądu. Chociaż istnieją gotowe wzory aktów oskarżenia o zniesławienie, to jego odpowiednie wypełnienie lepiej powierzyć specjaliście.
Aby udowodnić pomówienie, musi ono spełniać wymagania opisane w art. 212 Kodeksu Karnego. Do pomówienia może dojść zarówno w Internecie (np. wysyłanie wiadomości oczerniających daną osobę) jak i słownie (podczas rozmowy, np. w zakładzie pracy). Aby udowodnić popełnienie przestępstwa, należy zebrać odpowiedni materiał dowodowy.
Przedawnienie przestępstwa zniesławienia ma miejsce po roku od czasu gdy osoba pokrzywdzona dowie się o sprawcy – o ile nie dzieje się to później niż po 3 latach od dokonania tego czynu.
Zarówno stworzenie aktu oskarżenia, jak i udowodnienie odpowiedzialności sprawcy zniesławienia wymaga dobrego przygotowania pod względem znajomości przepisów prawa i procedur związanych z tego rodzaju postępowaniami. Dlatego właśnie większość osób, które planują zainicjować proces o zniesławienie, zwraca się do profesjonalistów, którzy znacznie zwiększają szansę na korzystne rozstrzygnięcie sprawy. Kancelaria Płatek oferuje Państwu pomoc ekspertów znających od podszewki tematykę naruszenia dóbr osobistych. Dzięki temu są oni w stanie pomóc na każdym etapie procesu o zniesławienie.
Kwestia zniesławienia należy do delikatnej i jednocześnie budzącej silne emocje sfery, zwłaszcza dla osoby dotkniętej takim atakiem. Często liczy się możliwie szybkie rozstrzygnięcie sprawy, tak aby ewentualne zadośćuczynienie (np. publiczne przeprosiny) odniosło możliwie duży skutek. Dokonanie tego jest możliwe przede wszystkim dzięki wsparciu osób doświadczonych w tego rodzaju sprawach karnych.
Kancelaria Płatek działa zawsze w sposób elastyczny i tworzy indywidualny plan pracy z klientem. Do charakterystycznych spraw, takich jak proces o zniesławienie przydzielany jest specjalista w danej dziedzinie prawa. To dzięki temu możecie mieć Państwo pewność, że w danym postępowaniu opiekę nad każdym jego etapem roztacza osoba, która rzeczywiście jest rozeznana w niuansach tej gałęzi prawa.
W przypadku procesu o zniesławienie w grę wchodzi sfera emocjonalna i naruszenie niematerialnych dóbr, które bardzo trudno odzyskać w łatwy sposób. To dlatego Kancelaria stawia przede wszystkim na wsparcie merytoryczne i obsługę techniczną procesów, które pozwoli poczuć się pewniej w trudnym okresie życia. Szybkie, sprawne i przede wszystkim skuteczne działanie adwokata poparte doświadczeniem i wiedzą to zdecydowanie najlepsza droga do sukcesu w procesach dotyczących przestępstwa pomówienia.
Przygotowanie do postępowania, jak i sam jego tok jest oparty na regularnie aktualizowanych, sprawdzonych procedurach. Każdy, kto skorzysta z pomocy Kancelarii Płatek, może liczyć na dostęp do bazy wiedzy dotyczącej aktualnie prowadzonego postępowania. Przejrzystość współpracy i sprawna komunikacja to jeden z najważniejszych kluczy do sukcesu.
Do współpracy zaprasza Kancelaria Płatek. Powierz swoją sprawę specjalistom z konkretnej dziedziny prawa!
Przedstawiony zakres naszej działalności jest orientacyjny, należy pamiętać, że każda sprawa jest indywidualna. Zapraszamy do kontaktu, z pewnością znajdziemy rozwiązanie dla Ciebie.
