W Polsce, posiadanie narkotyków, bez względu na rodzaj, ilość czy przeznaczenie, jest nielegalne i podlega karze. Aktualny stan rzeczy reguluje Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 29 maja 2005 roku, z późniejszymi zmianami.
KARA
Każdemu, kto jest w posiadaniu substancji odurzających lub psychotropowych grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech. Należy jednak przyjąć pewne rozróżnienie. Co prawda w ustawie nie ma konkretnie określonych ram, co do ilości narkotyków, za którą grożą konkretne sankcje, jednak przyjęto pewne ramy.
ZNACZNA ILOŚĆ
Przy znacznej ilości narkotyków, posiadaczowi grozi od roku do 10 lat pozbawienia wolności. Czym jest zatem znaczna ilość substancji odurzających czy psychotropowych? Pomimo braku konkretnych wskazań w ustawie, sądy przyjmują, że jest to ilość mogąca odurzyć kilkadziesiąt osób. Zgoła odmienne stanowisko przyjmują sądy apelacyjne. Według ich orzecznictwa, znaczną ilość stanowią ilości hurtowe, mogące odurzyć kilkaset, a nawet kilka tysięcy ludzi.
NA WŁASNY UŻYTEK
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 29 maja 2005 r. zawiera wiele niedopowiedzeń, pozostawiając interpretację sądom. W ustawie nie znajdziemy określenia ilości podlegającej określeniu „ na własny użytek”. To też taki fakt nie może stanowić okoliczności łagodzącej przy orzekaniu. Istotnym jest jednak fakt, że ustawa przewiduje kary za posiadanie małej ilości narkotyków.
Oczywiście ustalenie, czy osoba zatrzymana była w posiadaniu małej lub znacznej ilości środków odurzających, zależy od sądu. Niemniej jednak przyjmuje się, że w sytuacji posiadania nieznacznej ilości narkotyków, posiadaczowi grozi grzywna, ograniczenie wolności oraz pozbawienie wolności do lat trzech.
O zastosowaniu łagodnej kwalifikacji czynu wobec posiadającego narkotyki sąd ocenia społeczną szkodliwość czynu oraz ilość i rodzaj posiadanego środka odurzającego. Następnie ocenie sądu podlega sama osoba sprawcy przestępstwa. Sąd bierze pod uwagę jak osoba weszła w posiadanie substancji, jej sytuację życiową oraz karalność.
ODSTĄPIENIE OD ŚCIGANIA
W 2011 roku do Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 29 maja 2005 r. został dodany zapis o możliwości odstąpienia od ścigania osoby zatrzymanej za posiadanie narkotyków. Postępowanie wobec zatrzymanego można umożyć, przez wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia. Umorzenie możliwe jest w sytuacji, gdy sprawca przestępstwa posiadał nieznaczną ilość substancji. Do umorzenia może dojść także gdy posiadał ją na własny użytek. Kara wobec zatrzymanego byłaby bezcelowa z uwagi na okoliczności i małą szkodliwość czynu. Powyższe warunki muszą zostać spełnione jednocześnie.
W świetle przytaczanej ustawy, istotnym jest fakt, że osoby będące pod wpływem środków odurzających nie podlegają karze za sam fakt bycia „pod wpływem”.
Marta Misiaszek
