a

Facebook

Twitter

Copyright 2015 Libero Themes.
All Rights Reserved.

8:00 - 18:00

Pracujemy od: Pn. - Pt.

Facebook

Twitter

 

Prawo do wyboru. Prawo do pomocy. Czy istnieją w kontekście aborcji?

Płatek i Wspólnicy > Blog  > Prawo do wyboru. Prawo do pomocy. Czy istnieją w kontekście aborcji?

Aborcja – aktualny stan prawny

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 roku zaostrzający przepisy aborcyjne został opublikowany w Dzienniku Ustaw 27 stycznia 2021 r. Aktualnie aborcja jest dozwolona i legalna wyłącznie w 2 przypadkach. Po pierwsze wtedy, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia ciężarnej kobiety. Po drugie gdy występuje uzasadnione podejrzenie że ciąża jest wynikiem czynu zabronionego. Istotnym jest, co należy podkreślić, to że kobieta nie podlega karze za dokonanie usunięcia ciąży.

Wyjątek Polski

Wśród krajów Europy środkowej, Polska jest jedynym krajem, gdzie aborcja nie jest dostępna na żądanie kobiety. Już w latach 90. XX wieku tzw. kompromis aborcyjny był jedną z najbardziej restrykcyjnych ustaw w Europie.
Na świecie, szczególnie w latach 20. XX wieku prawo aborcyjne się liberalizuje, np. w Etiopii, Nepalu czy Meksyku. Tylko 3 państwa zaostrzyły te przepisy: Salwador, Nikaragua i… Polska. W 1973 roku w Stanach Zjednoczonych zalegalizowano aborcję. Zauważono, że restrykcyjne prawo nie zmniejsza liczby aborcji, za to przyczynia się do wzrostu ilości problemów zdrowotnych kobiet.
50 lat później Polska staje się jedynym krajem w Europie, gdzie aborcja jest nielegalna. Aborcja jest zabroniona nawet w przypadku ciężkiego uszkodzenia płodu, uniemożliwiającego jego samodzielne funkcjonowanie.

Kara za pomoc

Aktualnie na podstawie art. 152 § 2 k.k. pomoc lub podżeganie do usunięcia ciąży jest karalne, niezależnie od tego, czy do aborcji dojdzie, czy też nie. Do przestępstwa dochodzi już w chwili namawiania do usunięcia ciąży lub udzielenia pomocy, np. poprzez zawiezienie do lekarza. Zgodnie z art. 152 §2 k.k. za pomocnictwo lub podżeganie do usunięcia ciąży grozi kara pozbawienia wolności do lat 3.
Znamion pomocnictwa nie realizuje z kolei dostarczenie kobiecie tabletek „po”. Mają one na celu zapobieżenie zagnieżdżenia się zarodka. Nie jest to zabronione nawet jeśli są one kolportowane bez zezwolenia i recepty.

Kampanie informacyjne lekiem na (całe) zło.

Czy kampanie informujące o dostępie do aborcji związanym z dużo bardziej liberalnymi przepisami dotyczącymi aborcji, np. w Niemczech można uznać za pomocnictwo w usunięciu ciąży?
Zgodnie ze stanowiskiem SA w Warszawie z dnia 21 grudnia 2015 r., osoba pomagająca w dostępie do aborcji za granicą, popełnia przestępstwo pomocnictwa. Podobne stanowisko wyraził również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 listopada 2014 roku. Wprost wskazuje on, że:

„Dla bytu sprawstwa przestępstwa z art. 152 §2 k.k obojętne jest, że aborcja miała być dokonana poza granicami Polski, gdzie zabieg ten uznawany jest za legalny”.

Z kolei orzeczenie SA w Krakowie wskazuje, że nie można karać za namawianie do czynu legalnego, to jest aborcji, np. w Czechach. Bowiem,

„Desygnatem „przerwania ciąży z naruszeniem przepisów ustawy” z art. 152 §2 k.k może być tyko takie przerwanie ciąży, które podlega regulacjom prawa polskiego. Pojęcie to nie obejmuje zabigów przerywania ciąży, które wykonywane są poza granicami Polski. […] Niesprawiedliwe byłoby bowiem karanie za pomoc bądź nakłanianie do zachowań zgodnych z prawem”

Patrząc na kampanie informacyjne dotyczące możliwości przeprowadzenia zabiegu usunięcia ciąży poza granicami Polski, takie zachowanie w zasadzie w sposób oczywisty jest udzieleniem pomocy kobiecie ciężarnej w dokonaniu aborcji. Należy jednak podkreślić, że w art. 152 §2 k.k wskazane jest „udzielenia pomocy kobiecie ciężarnej”, przez co rozumie się udzielenie pomocy konkretnej kobiecie. Pomocy nie można udzielić, jeśli nie posiadamy świadomości bezpośredniego wykonawcy.

Zatem, by kampanie informacyjne były karalne i wypełniały znamiona pomocnictwa, musiałyby być kierowane do indywidualnie oznaczonej kobiety. Sprawca pomocnictwa musi działać z zamiarem udzielenia pomocy kobiecie, co nie jest możliwe poprzez kierowanie komunikatu o możliwości przerwania ciąży do nieokreślonego kręgu odbiorców.
Podsumowując, penalizacja kampanii informacyjnych dotyczących aborcji poza Polska, możliwe jest jedynie wtedy, gdy udziela się pomocy konkretnej osobie oraz gdy sprawca (tj. informujący) działa na terenie Polski.

Marta Misiaszek
Facebook
YouTube
LinkedIn
Instagram